Zdolność restrukturyzacyjna

Żaden z przepisów dotyczących restrukturyzacji przedsiębiorstw nie wprowadza wprost pojęcia zdolności restrukturyzacyjnej, jednak można je wyprowadzić przez analogię do pojęcia zdolności upadłościowej.  Praktyce zdolność restrukturyzacyjną będzie posiadało każde przedsiębiorstwo, w stosunku do którego możliwe jest przeprowadzenie co najmniej jednego typu postępowania restrukturyzacyjnego.

Kto posiada zdolność restrukturyzacyjną?

Zdolność restrukturyzacyjną posiadać będą wszyscy przedsiębiorcy – jest to pojęcie bardzo szerokie, dzięki czemu o restrukturyzacji można powiedzieć, że jest postępowaniem naprawdę kompleksowym i o szerokich zastosowaniach. To ważne, ponieważ w innym przypadku powstałby martwy przepis, a tak istnieje realna szansa dla wszystkich przedsiębiorców. Należy jednak zauważyć, że choć w tym przypadku ustawodawca posługuje się najszerszą z możliwych definicją „przedsiębiorcy”, to tak naprawdę nie obejmuje ona wszystkich podmiotów biorących udział w obrocie gospodarczym, dlatego dodatkowo zdefiniować można na podstawie innych zapisów ustawy dwie kolejne grupy podmiotów posiadających zdolność restrukturyzacyjną:

• spółki z ograniczoną odpowiedzialności i spółki akcyjne nie prowadzących działalności gospodarczej. W tym przypadku dopisanie do katalogu podmiotów mających zdolność restrukturyzacyjną wynika wprost z faktu, że podmioty te mają zdolność zaciągania zobowiązań finansowych, ergo powinny – w ramach zabezpieczenia interesu wierzycieli – mieć możliwość poddania się procesom naprawczym;
• wspólnicy osobowych spółek handlowych odpowiadających całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki i wspólników spółek partnerskich. Trzeba włączyć ich do katalogu oddzielnie, ponieważ wspólnik osobowy spółki handlowej de iure nie prowadzi działalności gospodarczej, ale w ramach spółki, do wysokości osobistego majątku, może generować zobowiązania finansowe. Bardzo podobnie rzecz ma się w przypadku wspólników spółek partnerskich.

Podsumowanie

Podsumowując, ustawodawca założył, iż zdolność restrukturyzacyjną winny posiadać wszystkie podmioty funkcjonujące w obrocie gospodarczym, z wyłączeniem niektórych firm z sektora finansowego: banków państwowych, banków hipotecznych, funduszy inwestycyjnych, zakładów ubezpieczeń i reasekuracji, a także podmiotów samorządowych i budżetowych biorących udział w obrocie gospodarczy. Katalog wyłączeń jest więc nie tylko wąski, ale także bardzo specyficzny i wydaje się, że zbudowany został w sposób logiczny.

Zdolność restrukturyzacyjna jest w pojęciu ustawy powiązana ściśle ze zdolnością do generowania zobowiązań w drodze obrotu prawnego o celu dochodowym. Jeśli zaś chodzi o wyłączenia, najczęściej są one wymuszone kolizją z innymi przepisami – w przypadku banków, funduszy inwestycyjnych i ubezpieczycieli istnieją inne przepisy regulujące kwestie restrukturyzacji i objęcie tych firm nowymi regulacjami wymuszałoby nowelizację poprzednich, co nie jest logicznie uzasadnione. Wykluczenie jednostek samorządu lub budżetowych też nie jest pełne – zdolność restrukturyzacyjną zachowują bowiem spółki z udziałem samorządu lub środków rządowych.