22 11 99 047
Prowadzenie działalności gospodarczej jest obarczone niemałym ryzykiem oraz wiąże się z koniecznością regulowania należnych opłat na rzecz ZUS i Urzędu Skarbowego. Niestety, jak pokazuje rzeczywistość, w wielu przypadkach firmy nie są w stanie opłacać należnych składek, szczególnie gdy zakończy się już okres ulg w zakresie ich wysokości. Często kończy się to powstaniem zadłużenia, utratą płynności finansowej, a nierzadko również koniecznością zamknięcia działalności i zlikwidowania zadłużonego przedsiębiorstwa. Niestety, należności pozostaną nieuregulowane i wymagalne pomimo zamknięcia firmy, jednak w obu przypadkach można się z urzędami porozumieć w kwestii umorzenia albo rozłożenia na raty zaległości w ZUS i US.
Kto może skorzystać z usługi?
Wniosek o rozłożenie na raty spłaty zaległych składek ZUS i US mogą ubiegać się wszystkie osoby, które są lub w przeszłości były płatnikami składek (czyli np. prowadziły samodzielną działalność gospodarczą) oraz osoby, które na podstawie prawomocnej decyzji są odpowiedzialne za zadłużenie. Do tej drugiej kategorii zaliczyć należy np. spadkobierców, osoby trzecie, itd.). Podstawowym warunkiem możliwości ubiegania się o spłatę zaległości w ZUS czy US jest występowanie zaległości oraz realna chęć spłaty takiej należności. Warto pamiętać, że jeśli dłużnik jest już na etapie egzekucji komorniczej, to nadal może zawrzeć ugodę co do rozłożenia zaległych składek na raty, gdyż to do wierzyciela należy kontrola nad przebiegiem postępowania egzekucyjnego.
Jak rozłożyć na raty zaległe składki w ZUS?
W przypadku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosek o rozłożenie zaległości na raty lub o umorzenie spłaty powinien zostać skierowany do tego oddziału ZUS lub inspektoratu, który był odpowiedzialny za prowadzenie rozliczeń dotyczących przedsiębiorstwa dłużnika. Co istotne, wniosek o rozłożenie zaległości ZUS na raty może mieć dowolną formę, ale najlepszym rozwiązaniem będzie złożenie go na piśmie wraz z uzasadnieniem. Pozwoli to dłużnikowi mieć konkretny dokument dotyczący zaległości w ZUS oraz sposobu jej spłaty – czasem komornicy „zapominają” o tym, że dłużnik już się porozumiał z wierzycielem i wciąż próbują ściągać z niego należności, co w przypadku podpisania ugody nie powinno mieć miejsca. ZUS udostępnia na swojej stronie internetowej gotowe wzory wniosków, które należy jedynie właściwie wypełnić i złożyć.
Co ważne, aby zwiększyć szanse na osiągnięcie porozumienia z ZUS, warto realnie przeanalizować swoje możliwości finansowe i zaproponować spłatę zaległości w takich ratach, jakich nie byłby w stanie wyegzekwować komornik. Jeśli propozycja zostanie zaakceptowana, odsetki od zadłużenia przeterminowanego nie będą naliczane już od następnego dnia po dacie złożenia wniosku, a z dłużnikiem zostanie zawarty tzw. układ ratalny – jeden dla zaległych składek zdrowotnych, drugi dla zaległych składek na ubezpieczenie społeczne.
Jak rozłożyć na raty zaległe składki w Urzędzie Skarbowym?
Podobnego typu porozumienie, jak w przypadku zaległości w ZUS, można także osiągnąć z Urzędem Skarbowym. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa organ podatkowy (US) posiada uprawnienia, by w szczególnych przypadkach, kierując się interesem podatnika albo interesem publicznym, odroczyć termin płatności podatku. Możliwe jest również rozłożenie podatku na raty, odroczenie albo rozłożenie na raty zaległości podatkowych (wraz z odsetkami za zwłokę), jak również umorzenie części albo całości zaległości podatkowych i odsetek za zwłokę.
Wniosek o rozłożenie na raty zaległości podatkowej składa się na formularzu RAT-Z, natomiast wniosek o umorzenie zaległości podatkowych musi być złożony na formularzu UZ-M. Formularze te można bez większych problemów odnaleźć na stronach internetowych poszczególnych Urzędów Skarbowych, są również dostępne za pośrednictwem innych portali o tematyce podatkowo-finansowej.
Uzasadnienie rozłożenia zaległych składek na raty
Zarówno w przypadku próby rozłożenia na raty zaległych składek ZUS, jak i przy wnioskowaniu o rozłożenie na raty zaległości podatkowej niezbędne jest odpowiednie uzasadnienie składanych formularzy. Ustawodawca wskazał wprawdzie, iż warunkiem pozytywnego rozpatrzenia jest ważny interes podatnika lub interes publiczny, jednak nigdzie nie doprecyzował zakresu sytuacji, które są jako te interesy kwalifikowane. W praktyce oznacza to, że każda sprawa jest analizowana oddzielnie, z uwzględnieniem indywidualnych okoliczności danej sprawy i dopiero na tej podstawie podejmowana jest decyzja.
Warto w tym kontekście dodać, iż za ważny interes w orzecznictwie uznaje się zwykle sytuacje losowe, nadzwyczajne, które uniemożliwiają dłużnikowi zapłatę należności. Jeśli zatem dłużnik powołuje się na jakąś okoliczność, powinien do wniosku dołączyć dokumenty, które potwierdzają te okoliczności. Dzięki temu ZUS i US mogą zweryfikować, czy rzeczywiście ważny interes podatnika lub publiczny uzasadnia wystąpienie zaległości w regulacji należnych składek. Powołanie się wyłącznie na argumenty o charakterze ogólnikowym i brak zdolności do zapłaty jako powody opóźnienia są zdecydowanie niewystarczające i spowodują odrzucenie wniosku.
