Wypracowanie właściwych propozycji układowych to klucz do sukcesu restrukturyzacji

Przepisy polskiego prawa przewidują kilka typów postępowań restrukturyzacyjnych. Co prawda pomiędzy nimi zachodzą różnice – nie raz nawet bardzo poważne, zarówno w zakresie biegu sprawy, jak i skutków jej zainicjowania – jednak można wskazać na wiele punktów wspólnych. Wśród nich jednym z najważniejszych jest konieczność zawarcia układu, bez którego restrukturyzacja po prostu zakończy się fiaskiem. Dlatego po otwarciu przez sąd postępowania restrukturyzacyjnego, to właśnie wypracowanie układu jest najważniejszym zadaniem, które co do zasady obciąża dłużnika. Stąd właściwe przygotowanie się do tego zadania, poprzez opracowanie uczciwych propozycji układowych, jest podstawowym wyzwaniem stojącym przed restrukturyzowanym dłużnikiem. W jaki sposób mu sprostać?

Co to jest układ?

Zanim postaramy się odpowiedzieć na postawione pytanie,koniecznie trzeba zastanowić się, czym w ogóle jest układ? Oczywiście w tym miejscu można by przeprowadzić szeroką analizę, odwołując się nie tylko do przepisów Prawa restrukturyzacyjnego, ale również do ich sądowej i doktrynalnej wykładni. Jednak w istocie układ jest porozumieniem wypracowanym pomiędzy dłużnikiem a wierzycielami, w którym określa się kiedy, na jakich zasadach i w jakiej wysokości restrukturyzowany przedsiębiorca spłaci swoje należności. Zanim jednak dojdzie do przyjęcia układu, należy przedstawić jego propozycje. Zadanie to spoczywa przede wszystkim na dłużniku, jednak ustawodawca dopuszcza sytuacje, w której propozycje układowe złoży np. rada wierzycieli bądź nadzorca sądowy lub zarządca.

Bez względu na okoliczności jedną z kluczowych kwestii jest ustalenie, jaki sposób restrukturyzacji zobowiązań może zostać zawarty w układzie. Ustawodawca pozostawia w tym zakresie uczestnikom postępowania sporą swobodę. Właściwie Prawo restrukturyzacyjne wskazuje na stosunkowo niewielkie ograniczenia zasad spłaty wierzytelności. Jednocześnie prawodawca określa jedynie przykładowy katalog propozycji układowych, jakie mogą zostać złożone w ramach sprawy restrukturyzacyjnej, wyróżniając wśród nich m.in. odroczenie terminu spłaty, rozłożenie spłaty na raty, konwersję wierzytelności na udziały, czy zmniejszenie wysokości zobowiązania.

Trzeba pamiętać o wszystkich wierzycielach

W każdym razie złożone propozycje muszą być akceptowalne dla odpowiedniej większości wierzycieli, a jednocześnie nie mogą prowadzić do pokrzywdzenia żadnego z nich. W większości przypadków do przyjęcia układu konieczne jest opowiedzenie się za złożonymi propozycjami wierzycieli reprezentujących łącznie 2/3 sumy wierzytelności. Jednocześnie warto zasygnalizować, że głosowanie może następować także w grupach, a niekiedy do przyjęcia układu trzeba osiągnąć inną większość. W każdym razie – jak już zostało zasygnalizowane – układ nie może prowadzić do pokrzywdzenia wierzycieli. Stąd samo osiągnięcie wymaganego przez prawo poparcia dla złożonych propozycji nie jest wystarczające dla sukcesu postępowania – w końcu sąd zawsze bada, czy układ nie godzi w prawa wierzycieli.

Dlatego opracowując propozycje układowe, należy przyjąć maksymalnie szeroką perspektywę, przy zastrzeżeniu jednak, że wierzyciele muszą spodziewać się, że w ramach postępowania raczej na pewno dojdzie do redukcji ich praw. W końcu gdyby dłużnik mógł w pełni uregulować swoje należności, najpewniej nie byłoby konieczności inicjowania restrukturyzacji. Ważne jednak, aby ta reedukacja miała charakter proporcjonalny, a jednocześnie była racjonalnie uzasadniona. Wówczas, nawet w przypadku zgłaszania obiekcji przez wierzycieli, dłużnik będzie miał szanse na obronę zaproponowanych przez siebie rozwiązań. Po prostu przedkładając sposoby rozwiązania trudności, dłużnik powinien pamiętać o interesach wszystkich wierzycieli – w ten sposób zyska wiarygodność, która zdecydowanie pomaga w przekonaniu uprawnionych do zaproponowanego sposobu wyjścia z zadłużenia, a tym samym w zakończeniu z sukcesem restrukturyzacji.