Windykacja poprzez restrukturyzację – podejście Banków.

Po wejściu w życie nowego prawa restrukturyzacyjnego część Banków zaczęła analizować jak nowe przepisy mogą wpłynąć na skuteczność odzyskiwania swoich należności od dłużników w kłopotach. Spójrzmy jak windykacja poprzez restrukturyzację wygląda w podejściu Banku. Poniżej przedstawię jak ta sytuacja wygląda w praktyce.

1. Departament restrukturyzacji kredytów trudnych – nowe możliwości

Dotychczasowe działania Departamentów Restrukturyzacji w instytucjach finansowych miały charakter raczej pasywny. Polegały na: zbieraniu informacji od dłużnika, analizie jego sytuacji i rekomendowaniu lub próbie narzucenia określonych działań. Zwykle sprowadzało się to do tego, że dłużnik przygotowywał określony plan działania w postaci biznes planu i projekcji finansowych zaś bank na określonych warunkach dawał dłużnikowi możliwość wydłużenia w czasie spłaty zadłużenia bądź w wyjątkowych przypadkach jego częściowej redukcji.

W skrajnych sytuacjach dłużnik nie rokujący nadziei trafiał do działu windykacji gdzie następowała próba egzekucji majątku celem odzyskania pożyczonych środków bądź też sprzedaż wierzytelności (oczywiście z odpowiednim dyskontem) na rzecz podmiotu trzeciego.

Nowe prawo restrukturyzacyjne otworzyło dla Banków zupełnie nową możliwość aktywnego uczestnictwa w procesie restrukturyzacji przedsiębiorstw. Wpuszczenia do firmy zewnętrznych ekspertów od zarządzania i restrukturyzacji, odebrania dłużnikowi zarządu, przeprowadzenie skutecznych działań sanacyjnych, a w końcu umożliwienie dłużnikowi spłaty wszystkich wierzytelności wobec Banku wraz z odsetkami.

Praktyczne aspekty „windykacji restrukturyzacyjnej” zostały opisane w poniższym artykule: „windykacja-restrukturyzacyjna”.

2. Przypadek Banku „ABC” – windykacja poprzez restrukturyzację – wdrożenie

W związku z wejściem w życie nowego prawa restrukturyzacyjnego Prezes Banku „ABC” zwołał na początku listopada 2015 r. posiedzenie Zarządu i Dyrektorów kluczowych departamentów celem ustalenia jak te regulacje mogą wpłynąć na efektywność funkcjonowania jego organizacji a w szczególności na możliwość odzyskania środków z kredytów udzielonych klientom, które trafiły do Departamentu Restrukturyzacji.

Po przeprowadzeniu szeregu analiz Prezes Bank „ABC” otrzymał  na koniec grudnia 2015 r. następującą informację:

• wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego (sanacyjnego) może złożyć wierzyciel osobisty podmiotu prawnego (przedsiębiorcy);
• Sąd jest związany w przedmiocie wyboru zarządcy jeżeli taki zarządca będzie miał poparcie co najmniej 30% ogółu wierzycieli;
• powołany przez Sąd zarządca ma do dyspozycji szereg instrumentów mogących pomóc w uzdrowieniu przedsiębiorstwa, takich jak: możliwość odstąpienia od niekorzystnych umów (będących w trakcie realizacji), możliwość wypowiedzenie umów z pracownikami, możliwość sprzedaży zbędnego majątku – bez presji czasu.

Prezes Banku „ABC” zleca aby Departament Restrukturyzacji wspólnie z Departamentem Klientów Korporacyjnych dokonały przeglądu portfela klientów celem kalkulacji potencjalnych kosztów i korzyści związanych ze wdrożeniem nowych procedur restrukturyzacyjnych.

Departament Restrukturyzacji wraz z Departamentem Klientów Korporacyjnych przy współpracy wyspecjalizowanej Kancelarii Restrukturyzacyjnej dokonują przeglądu portfela klientów znajdujących się, bądź zagrożonych restrukturyzacją. Wnioski z audytu restrukturyzacyjnego zaprezentowane Zarządowi w połowie stycznia 2016 r. są następujące:

• ilość klientów korporacyjnych znajdujących się lub mających trafić do restrukturyzacji wynosi 54
• wartość ekspozycji kredytowej Banku „ABC” na tych klientów to kwota ok. 99,5 mln zł
• 93,6% kredytów w ujęciu wartościowym jest zabezpieczonych rzeczowo
• z analizy zabezpieczeń rzeczowych wynika, że prawdopodobieństwo odzyskania kredytów jest następujące:
• 27% ekspozycji – do 100% wartości kredytu
• 22% ekspozycji – w przedziale 60-100% wartości kredytu
• 31% ekspozycji – w przedziale 30 – 60% wartości kredytu
• 20% ekspozycji – poniżej 30% wartości kredytu
• Po przeanalizowaniu historycznych wyników dotyczących ostatnich 8 lat wynika, że średnia odzyskiwalność wierzytelności z kredytów restrukturyzacyjnych, po uwzględnieniu kosztów, wynosi w granicach 0,58 – 0,60 gr na 1 zł udzielonego kredytu
• Biorąc pod uwagę narzędzia i możliwości nowego prawa restrukturyzacyjnego oszacowano, że współczynnik ten mógłby się zwiększyć do 0,63 – 0,66 gr na 1 zł pomniejszony o dodatkowe koszty związane z obsługą działań restrukturyzacyjnych: pracownicy Banku „ABC”, Kancelaria Restrukturyzacyjna, koszty postępowania sądowego.

W dniu 7 marca 2016 r. Zarząd Banku „ABC” podejmuje uchwałę o wdrożeniu nowej procedury restrukturyzacyjnej. Biorąc pod uwagę szereg przeprowadzonych analiz ustalono, że celem jest uzyskanie dodatkowej średniej korzyści netto na poziomie od 2,5 do 3 mln zł z portfela kredytów znajdujących się w restrukturyzacji o wartości ok. 100 mln zł.

Podsumowanie

Przypadek Banku „ABC” pokazuje jakie korzyści daje Prawo Restrukturyzacyjne instytucjom finansowym, jako wierzycielom którzy mogą w sposób aktywny i ingerujący wpływać na sytuację swoich dłużników a tym samym możliwość odzyskania udzielonych kredytów. Tak więc:

• Bank jako wierzyciel może złożyć wniosek o wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego (sanacyjnego);
• Bank może wskazać wybranego przez siebie Zarządcę, i Sąd jest związany tą decyzją jeżeli wierzytelności Banku przekraczają 30% łącznej sumy wierzytelności;
• Zarządca ma do dyspozycji szereg narzędzi, min. możliwość zwalniania pracowników, możliwość wypowiedzenia niekorzystnych umów, możliwość sprzedaży zbędnego majątku.