W jaki sposób zawrzeć układ podczas zgromadzenia wierzycieli?

Zgodnie z Prawem restrukturyzacyjnym w przyspieszonym postępowaniu układowym oraz w postępowaniu układowym nadzorca sądowy przedstawia na zgromadzeniu wierzycieli główne założenia planu restrukturyzacyjnego. Natomiast w postępowaniu sanacyjnym zarządca przedstawia na takim zgromadzeniu sprawozdanie z wykonania planu restrukturyzacyjnego w toku postępowania sanacyjnego oraz efekty podjętych zabiegów, a także główne działania, które zgodnie z planem restrukturyzacyjnym zostaną podjęte po przyjęciu układu.

Zapoznanie wierzycieli z tymi informacjami jest bardzo ważne w perspektywie ich uprawnień – zgodnie z prawem mogą oni podczas zgromadzenia zawrzeć układ z restrukturyzowanym podmiotem. Oczywiście do podjęcia właściwej decyzji niezbędna jest odpowiednia wiedza. W związku zatem z faktem, że decyzja podejmowana jest zazwyczaj dużo wcześniej kluczowy jest kontakt z wierzycielami przed Zgromadzeniem Wierzycieli.

Warunki zawarcia układu podczas zgromadzenia wierzycieli

Aby podczas zgromadzenia wierzycieli możliwe było podjęcie uchwały o zawarciu układu musi w nim uczestniczyć co najmniej jedna piąta wierzycieli uprawnionych do głosowania nad układem. Do grupy tej zaliczają się ci, których wierzytelności zostały umieszczone w zatwierdzonym spisie wierzytelności, oraz wierzyciele, którzy stawią się na zgromadzeniu wierzycieli i przedłożą sędziemu-komisarzowi tytuł egzekucyjny stwierdzający ich wierzytelność.

Poza tym sędzia-komisarz może dopuścić do udziału w zgromadzeniu wierzyciela, którego wierzytelność jest uzależniona od warunku zawieszającego lub jest sporna i została uprawdopodobniona. Taki wierzyciel musi jednak złożyć stosowny wniosek o dopuszczenie do udziału w zgromadzeniu. Należy pamiętać, że uprawnionymi do głosowania nad konkretnym układem są jedynie ci wierzyciele, którzy zostali objęci jego postanowieniami.

Mówiąc inaczej – jeżeli układ dotyczy tylko niektórych spośród członków zgromadzenia wierzycieli prawo głosu przysługuje tym, którzy mają zostać nim objęci. Na marginesie warto wspomnieć, że głosowanie nad przyjęciem układu jest wyjątkiem od ogólnej zasady, że podczas zgromadzenia wierzycieli można skutecznie podejmować uchwały bez względu na to jaka cześć jego członków jest obecna.

Pomimo faktu, że na zgromadzeniu zwołanym w celu głosowania nad układem stawi się wymaga ilość 1/5 ogółu wierzycieli może okazać się, że brak jest potrzebnego kworum. O możliwości skutecznego głosowania decyduje przede wszystkim poprawność zawiadomienia wierzycieli o zgromadzeniu.

Zgodnie z Prawem restrukturyzacyjnym w przypadku zwołania zgromadzenia koniecznym jest indywidualne zawiadomienie każdego wierzyciela o jego miejscu i terminie. Brak dowodu doręczenia takiego wezwania nie jest przeszkodzą w przeprowadzeniu głosowania nad zawarciem układu tylko w sytuacji, gdy liczba wierzycieli niezawiadomionych prawidłowo nie jest większa niż połowa wierzycieli uprawnionych do głosowania, a kwota ich wierzytelności nie przekracza jednej trzeciej sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.

Jednak – co niezwykle istotne – jeżeli po przeprowadzeniu głosowania okaże się, że głosy tych wierzycieli mogły mieć wpływ na rozstrzygnięcie sędzia-komisarz zarządza przerwę w zgromadzeniu wierzycieli w celu prawidłowego doręczenia zawiadomienia. Jest to obowiązek sędziego, jedynym sposobem na uchylenie się od jego wykonania jest stwierdzenie – na podstawie dowodu z dokumentu – że wierzyciele wiedzieli o zgromadzeniu.

Kto nie może głosować nad układem?

Prawo restrukturyzacyjne przewiduje kilka ważnych wyjątków, ograniczających prawo głosowania nad układem. Przede wszystkim w takim głosowaniu nie może wziąć udziału wierzyciel będący małżonkiem dłużnika lub jego najbliższym krewnym (rodzicem, dziadkiem, bratem, siostrą lub dzieckiem – zasada ta odnosi się także do stosunku przysposobienia).

Pewne ograniczenia w prawie do głosowania dotyczą także osób prawnych. Jeżeli dłużnikiem jest spółka handlowa nie może głosować osoba powołana do jej reprezentacji – zarówno na podstawie przepisów prawa, jak i pełnomocnictwa, czy umowy spółki.

Natomiast w przypadku, gdy dłużnikiem jest osobowa spółka handlowa ustawodawca pozbawił prawa głosu wspólnika ponoszącego odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem. Ponadto prawa głosu pozbawione są spółki powiązane z dłużnikiem, zarówno zależne, jak i dominujące oraz osoby uprawnione do reprezentowania tych podmiotów. Nad układem nie mogą głosować także – w przypadku, gdy dłużnikiem jest spółka kapitałowa – osoby fizyczne będące wierzycielem i reprezentujące ponad 25% kapitału zakładowego spółki.

Zwołując zgromadzenie wierzycieli, które ma głosować nad zawarciem układu trzeba wziąć pod uwagę wszystkie powyższe ograniczenia i wymogi. W przeciwnym razie głosowanie nie będzie ważne, co spowoduje tylko niepotrzebną stratę czasu w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Ponadto warto zadbać o dobre udokumentowanie dostarczenia wiadomości o zgromadzeniu do wierzycieli, najlepiej poprzez zwrotne potwierdzenie odbioru. Może to zawarzyć na uznaniu, że zebrało się odpowiednie do podjęcia uchwały kworum.