Co to jest upadłość układowa?

Ostatnio otrzymałem zapytanie od kolegi co to w ogóle jest upadłość układowa. W związku z faktem, że tak naprawdę jest to już pojęcie nieaktualne postanowiłem przedstawić Tobie podstawowe informację w tym przedmiocie, wyjaśniając tym samym jak zmienił się stan prawny po 1 stycznia 2016 roku.

Poprzedni stan prawny

Upadłość do 31 grudnia 2015 roku była w dwóch wariantach: po pierwsze upadłość likwidacyjna, zmierzająca jak sama nazwa wskazuje do likwidacji przedsiębiorstwa, po drugie upadłość z możliwością zawarcia układu. Ten drugi rodzaj upadłość, to właśnie instytucja prawna, którą potocznie można było nazwać upadłością układową. Już samej nazwy wynika, że to postępowanie zmierzało co do zasady do likwidacji, a jedynie dawało dłużnikowi „możliwość” zawarcia układu.

Aktualny stan prawny

Po wejściu w życie ustawy prawo restrukturyzacyjne, upadłość obejmuje wyłącznie sytuację zmierzającą do likwidacji przedsiębiorstwa (ewentualnie przygotowanej likwidacji) a generalnie formy zawarcia układu (w o wiele szerszej i bardziej elastycznej procedurze) reguluje obecnie prawo restrukturyzacyjne. Położono zatem większy nacisk na dążenie do zawarcia układu dłużnika z wierzycielami. W chwili obecnej zatem, co do zasady, postępowanie upadłościowe zmierza do likwidacji przedsiębiorstwa.

Układ w upadłości

Ustawodawca postanowił jednak, że również w przypadku postępowania upadłościowego należy przewidzieć różne sytuację. Na przykład taką, że w toku upadłości radykalnie zmieni się sytuacja rynkowa (na korzyść) lub z propozycją układu wystąpią wierzyciele. Wyjściem na przeciw jest wprowadzona przez ustawodawcę instytucja układu w upadłości. Więcej na temat przyczyn wprowadzenia takiego rozwiązania przeczytasz między innymi na blogu radcy prawnego Leszka Kukawskiego (link).

W przypadku układu w upadłości mamy przede wszystkim z podstawową różnicą względem prawa restrukturyzacyjnego. Propozycje układowe tak jak w przypadku prawa restrukturyzacyjnego złożyć może dłużnik, ale także syndyk lub wierzyciel. To znacząca różnica. Można sobie wyobrazić sytuację, że wierzyciel nie zgodzi się na propozycje dłużnika, ale sam będzie miał swoją propozycję (nieakceptowaną przez dłużnika) i przeforsuje ją w toku postępowania upadłościowego.

Kolejna różnica polega na tym, że głosowanie nad układem nie jest zawsze możliwe. W przypadku pojawienia się propozycji układowych sędzia-komisarz musi bowiem zbadać jeszcze czy wnioskodawca uprawdopodobnił, że układ zostanie przyjęty i wykonany. W przypadku gdy dojdzie do przekonania, że nie zostało to uprawdopodobnione, zgromadzenie wierzycieli w celu głosowania nad układem nie zostanie zwołane. Jedynym sposobem, który gwarantuje zwołanie zgromadzenia wierzycieli w tym przedmiocie, jest przedłożenie dowodu, że wniosek jest popierany przez wierzyciela lub wierzycieli, którzy reprezentują łącznie co najmniej 50% sumy wierzytelności uprawnionej do głosowania nad układem.

Podsumowanie

Reasumując należy zauważyć, że:

• upadłość układowa (upadłość z możliwością zawarcia układu) to instytucja, która funkcjonowała w ustawie prawo upadłościowe przed nowelizacją
• w chwili obecnej, co do zasady, zawarcie układu z wierzycielami przez zadłużone przedsiębiorstwa reguluje ustawa prawo restrukturyzacyjne
• w toku postępowania upadłościowego, jako wyjątek od reguły, przewidziano jedynie możliwość zawarcia układu w upadłości.