Upadłość konsumencka przedsiębiorcy. Kiedy warto z niej skorzystać?

Upadłość konsumencka – jak sama nazwa wskazuje – przeznaczona jest dla osób nieprowadzących działalności gospodarczej. Jednak, po pewnymi warunkami, z tego rozwiązania mogą skorzystać także ci, którzy byli przedsiębiorcami. W niektórych przypadkach może okazać się to korzystne rozwiązanie, zwłaszcza gdy weźmie się pod uwagę pewne ułatwienia w przebiegu samej procedury. Stąd zastanawiając się, jaką drogę do oddłużenia wybrać, warto wziąć pod uwagę także upadłość konsumencką. Kiedy więc mogą z niej skorzystać przedsiębiorcy? I co bardziej istotne – w jaki okolicznościach warto sięgnąć po takie rozwiązania?

Przesłanki upadłości konsumenckiej przedsiębiorcy

Rzeczywiście ustawodawca w Prawie upadłościowym upadłość konsumencką zadedykował osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednocześnie jednak decydując, że w pod pewnymi warunkami będą z niej mogli skorzystać także przedsiębiorcy. Dwie z takich możliwości odnoszą się do uprawnień wierzyciela. Otóż ma on prawo wnioskować o upadłość osoby fizycznej, która była przedsiębiorcą, także po zaprzestaniu prowadzenia przez nią działalności gospodarczej – ale tylko wówczas, gdy od dnia wykreślenia z właściwego rejestru nie upłynął rok. Poza tym wierzyciel może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej, która faktycznie prowadziła działalność gospodarczą, nawet wówczas gdy nie dopełniła obowiązku jej zgłoszenia we właściwym rejestrze. Jednak także w tym przypadku wniosek ten może zostać złożony w ciągu roku od dnia zaprzestania prowadzenia działalności.

Poza tym Prawo upadłościowe przewiduje trzy sytuacje, w których można przeprowadzić upadłość konsumencką wobec osób fizycznych, które w przeszłości były przedsiębiorcami. Chodzi tu o śmierć takiego przedsiębiorcy, wyrejestrowanie przez niego działalności gospodarczej lub zaprzestanie jej wykonywania. Również w tych wypadkach do ogłoszenia upadłości może dojść jedynie w ciągu roku od zaistnienia tych zdarzeń. Oczywiście nie zmienia to faktu, że w każdym z tych przypadków dłużnik musiał być osobą niewypłacalną. Nie zmienia to faktu, że w praktyce w tym trybie mogą zostać rozwiązane problemy związane z zadłużeniem wynikającym z prowadzenia działalności gospodarczej.

Korzyści płynące z upadłości konsumenckiej

Podstawową korzyścią płynącą z upadłości konsumenckiej jest możliwość umorzenia zobowiązań, które nie zostały uregulowane w wyniku realizacji planu spłaty wierzycieli. Dzięki temu dochodzi do właściwie zupełnego oddłużenia. Przy czym trzeba podkreślić, że umorzenie zobowiązań w omawianym tu trybie nie jest możliwe wówczas, gdy dłużnik umyślnie doprowadził do stanu swojej niewypłacalności lub celowo zwiększył jej rozmiary. Ustawodawca po prostu wychodzi z założenia, że nierzetelny dłużnik nie zasługuje na dobrodziejstwa płynące z upadłości konsumenckiej.

W ramach upadłości konsumenckiej możliwe jest także umorzenie zobowiązań bez ustalania planu spłaty. Dopuszczalne jest to wówczas, gdy sytuacja osobista upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że jest on trwale niezdolny do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach takiego planu. Przy czym sama konstrukcja przepisów regulujących umorzenie zobowiązań bez ustalania planu spłaty wskazuje, że jest to rozwiązanie wyjątkowe, uprawniające jego wdrożenie tylko wówczas, gdy na pierwszy rzut oka jest jasne, że dłużnik nie jest w stanie spłacić nawet niewielkiej części swoich zobowiązań.

Natomiast, jeżeli okaże się, że dłużnik nie może regulować swoich należności w wyniku przemijającej przeszkody, sąd dokonuje warunkowego umorzenia. Wówczas w ciągu pięciu lat może dojść do uchylenia postanowienia sądu oraz ustalenia planu spłaty wierzycieli. Jednak sąd nie działa tu z urzędu – konieczne jest złożenie stosownego wniosku przez samego dłużnika bądź któregoś z jego wierzycieli. Rozpoznając taki wniosek, sąd ocenia, czy rzeczywiście ustały okoliczności uniemożliwiające upadłemu spłatę zobowiązań. Tylko pozytywna odpowiedź na to pytanie pozwala na ustalenie planu spłaty.