Ułatwienia w pomocy publicznej

Zmiany w pomocy publicznej dla przedsiębiorców

Kryzys wywołany przez pandemię koronawiursa pod wieloma względami jest bezprecedensowy – przede wszystkim przez swoją skalę i źródło, które ciągle nie pozwala postawić pewnej odpowiedzi o datę powrotu do normalności. W każdym razie doświadczenia ostatnich kilkudziesięciu tygodni pokazują, że bez pomocy publicznej dla przedsiębiorców bardzo trudno wyobrazić sobie utrzymanie wielu biznesów. Zresztą logiczną konsekwencją wprowadzenia przez ustawodawcę zakazów, czy ograniczeń w funkcjonowaniu określonych branż jest konieczność przygotowania odpowiedniej pomocy. Abstrahując od skuteczności oferowanego w Polsce wsparcia, należy pamiętać, że jest ono dystrybuowane przede wszystkim na podstawie „tarczy antykryzysowej” oraz „tarczy finansowej”. Jednak w istocie pomoc publiczna – w ścisłym, prawnym, znaczeniu tego terminu – nie wyczerpuje się we wskazanych tu źródłach. Dlatego warto pamiętać o jej prawnych uwarunkowaniach, tym bardziej, że szykują się w nich zmiany.

Pomoc publiczna na ratowanie biznesu 

Kilka miesięcy temu do polskiego systemu prawa została wprowadzona ustawa o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców. Na jej podstawie możliwe jest udzielenie przedsiębiorcy trojakiego rodzaju form pomocy publicznej: na ratowanie; tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne oraz na restrukturyzację. Pomoc na ratowanie oraz restrukturyzację może zostać udzielona przedsiębiorcy niewypłacalnemu bądź zagrożonemu niewypłacalnością, natomiast na tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne mikro-, małemu i średniemu przedsiębiorcy, w przypadku którego całkowita wielkość udzielonej i wnioskowanej pomocy, udzielanej w ramach tego samego procesu restrukturyzacji, nie przekracza równowartości 10 000 000 euro według kursu średniego walut obcych ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski w dniu poprzedzającym dzień złożenia wniosku o udzielenie pomocy.

Oczywiście, aby móc skorzystać z sygnalizowanych tu form pomocy publicznej – obok spełnienia, co jasne, ustawowych przesłanek – trzeba dopełnić szereg formalności. Wśród najważniejszych należy wymienić przygotowanie stosownych analiz dotyczących sytuacji przedsiębiorstwa, opracowanie sposobów wyjścia z trudności, czy uzyskanie stosownych zabezpieczeń na realizację założonych planów. Jednak ustawodawca chce uprościć te procedury.

Ministerstwo szykuje zmiany

Zgodnie z planami legislacyjnymi rządu, Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii opracowuje projekt zmian ustawy o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców. Na razie znane są jedynie podstawowe założenia przyszłego projektu noweli, jednak na ich podstawie można zidentyfikować zakładany kierunek zmian. Zgodnie z założeniami ustawodawca chce zrezygnować z konieczności ustalania w decyzji w sprawie udzielenia pomocy, czy wniosek jest uwzględniany w całości, czy w części oraz uzupełniania wydawanej w postępowaniu decyzji o elementy konieczne, co ma skutkować usprawnieniem procedury wydawania decyzji oraz zwiększeniem pewności obrotu prawnego; rozszerzyć katalog rozstrzygnięć, od których stronie postępowania będzie przysługiwało odwołanie, w celu umożliwienia realizacji prawa do odwołania przez przedsiębiorcę w każdej sytuacji, w której jego zdaniem rozstrzygnięcie nie odpowiada jego interesom; a także wprowadzić możliwości składania wniosku o udzielenie pomocy poprzez formularz internetowy w celu usprawnienia procedury ubiegania się o pomoc.

Poza zmianami mającymi charakter raczej formalny ustawodawca ma zamiar wprowadzenia bardziej fundamentalnych zmian do omawianej tu ustawy, tj. wyłączenia środków pochodzących z udzielonej przedsiębiorcy pomocy spod egzekucji administracyjnej i sądowej, z wyjątkiem egzekucji należności pieniężnej powstałej w związku z naruszeniem zasad udzielenia tej pomocy; umożliwienia przedsiębiorcom wykorzystania tymczasowego wsparcia restrukturyzacyjnego w celu dokonania przebranżowienia; czy wprowadzenia możliwości wykorzystywania przez przedsiębiorców środków uzyskanych w ramach pomocy na ratowanie również na usługi doradcze.