Tymczasowy nadzorca sądowy – jakie ma prawa?

Ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego w myśl aktualnie obowiązujących regulacji prawnych jest możliwe w trwającym postępowaniu o ogłoszenie upadłości lub o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego. Powołany przez sąd tymczasowy nadzorca jest formą zabezpieczenia majątku dłużnika. Wyraża on bowiem zgodę na wszystkie czynnościa dłużnika, które wykraczają poza zwyczajne zarządzanie (czyli czynności zwykłego zarządu). Czynność przekraczająca zwykły zarząd dokonana bez jego zgody jest nieważna. Zabezpieczenie majątku dłużnika poprzez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego ma na celu zapobieżenie sytuacji, w której dłużnik celowo wyzbywa się własności, które mogłyby stanowić masę upadłościową z jednej strony jak również zapobieżenie dalszej egzekucji majątku spółki, który jest niezbędny do zrealizowania celów postępowania upadłościowego lub restrukturyzacyjnego.

Kiedy powoływany jest tymczasowy nadzorca sądowy?

Warto zaznaczyć, że tymczasowy nadzorca sądowy nie jest powoływany zawsze – ma to miejsce jedynie w sytuacjach, kiedy sąd uzna, że ten sposób zabezpieczenia majątku dłużnika jest najodpowiedniejszy w danym przypadku. Powołanie tymczasowego nadzorcy sądowego ma miejsce po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości lub wniosku o otwarcie postępowania układowego lub sanacyjnego, ale jeszcze przed odpowiednio ogłoszeniem upadłości lub otwarciem właściwego postępowania restrukturyzacyjnego.

Należy jednak zauważyć, że tymczasowy nadzorca sądowy powoływany jest każdorazowo, gdy wniosek o upadłość zostanie złożony przez dłużnika – w takiej sytuacji sąd automatycznie zabezpiecza majątek dłużnika poprzez powołanie nadzorcy sądowego. Jeśli jednak wniosek o ogłoszenie upadłości składa wierzyciel albo inny uprawniony do tego podmiot, zabezpieczenie majątku dłużnika (czyli powołanie tymczasowego nadzorcy sądowego) odbywa się wyłącznie na wniosek wierzyciela. Co istotne, tymczasowy nadzorca sądowy wykonuje swoje obowiązki od momentu powołania przez sąd aż do dnia, w którym zostanie ogłoszona upadłość nadzorowanego podmiotu.

Uprawnienia tymczasowego nadzorcy sądowego

Poza wspomnianymi już uprawnieniami tymczasowy nadzorca sądowy jest uprawniony do kontroli czynności dłużnika i informowania sądu o zagrożeniach dla majątku, a także do monitorowania stanu mienia dłużnika oraz kontroli sposobu zabezpieczenia go przed zniszczeniem. Tymczasowy nadzorca sądowy jest również uprawniony do sporządzenia pisemnej oceny merytorycznej dokumentów złożonych przez dłużnika w trakcie postępowania upadłościowego lub restrukturyzacyjnego. Ocenę tę sporządza się w formie sprawozdania, dzięki czemu może ona zostać wykorzystana przez sąd jako materiał poglądowy, pozwalający lepiej ocenić faktyczny stan finansów dłużnika.

Tymczasowy nadzorca posiada również uprawnienia pozwalające mu na uczestnictwo we wstępnym zgromadzeniu wierzycieli, o ile sąd zdecyduje się na jego zwołanie. Poza tym może on również wystąpić z wnioskiem o pozbawienie dłużnika prawa do prowadzenia działalności gospodarczej określonego rodzaju. Co istotne, nawet jeśli nadzorca zostanie odwołany lub jego funkcja wygaśnie, wszczęte na jego wniosek postępowanie nie ustaje.

Warto pamiętać, że w przypadku ustanowienia tymczasowego nadzorcy sądowego dłużnik ma ograniczony dostęp do rozmaitych czynności (nie może na przykład zaciągać kredytów albo pożyczek). Każdego dłużnika zachęcamy do skonsultowania się z prawnikiem w celu uzyskania pełnego wykazu czynności zabronionych w celu uniknięcia ewentualnych nieprzyjemności.