Spadają dochody gospodarstw rolnych – co to oznacza?

Sytuacja w rolnictwie jest niezwykle złożona. Co prawda w wielu miejscach Polski udało się osiągnąć wyższe plony niż rok temu, to jednak agrobiznes nadal boryka się z poważnymi trudnościami – związanymi także z ogólną sytuacją gospodarczą.

Okazuje się, że w zeszłym roku – na co wskazują niedawno opublikowane dane GUS – rolnictwo zanotowało spadki dochodów. Co nas czeka w najbliższym czasie i jak odpowiedzieć na pojawiające się trudności?

Spadki dochodów gospodarstw rolnych w 2022 roku

Prezes Głównego Urzędu Statystycznego opublikował 22 września br. obwieszczenie w sprawie wysokości przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego w 2021 roku. Niestety dane te nie są optymistyczne, gdyż pokazują spadki poziomu tego rodzaju dochodów. Zgodnie z danymi GUS dochód w 1 ha przeliczeniowego w zeszłym roku wyniósł średnio 3 288 zł. Oznacza to spadki w porównaniu z rokiem 2020, gdy dochód ten wyniósł 3 819 zł. Z drugiej jednak strony w 2019 roku przeciętny dochód z 1 ha przeliczeniowego kształtował się na poziomie 3 244 zł.

Warto podkreślić, że statystyki te mają nie tylko czysto informacyjny charakter, ale przekładają się m.in. na możliwość ubiegania się o różnego rodzaju świadczenia. Dobrym przykładem może tu być stypendium socjalne dla doktorantów czy kredyt studencki, a także zasiłek rodzinny. Zgodnie z ustawą o świadczeniach rodzinnych warunkiem otrzymania zasiłku rodzinnego jest to, aby dochód na osobę w rodzinie nie przekraczał określonego poziomu. W przypadku rolników dochód ten oblicza się, jako 1/12 dochodu z 1 ha przeliczeniowego ogłaszanego corocznie w drodze obwieszczenia przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Zwiększenie dochodów gospodarstwa

W każdym razie przedstawione przez Prezesa GUS dane prowokują co najmniej dwa pytania: jak zwiększyć dochód gospodarstwa rolnego oraz jak przeprowadzić jego restrukturyzację?

Trudno tu o jakieś ogólne rady, które sprawdzają się w każdej sytuacji. W końcu zwiększenie dochodowości gospodarstwa rolnego często uzależnione jest od różnego rodzaju okoliczności, które zupełnie nie zależą od rolnika, np. od pogody. Dlatego nierzadko warto zainwestować w bardziej przewidywalne źródła dochodu, jak chociażby agroturystyka – zyskująca na popularności wśród wielu turystów. Dobrym pomysłem na rozwój agrobiznesu może okazać się także rozpoczęcie sprzedaży bezpośredniej, a także po prostu zwiększenie rozmiarów upraw bądź hodowli. Wszystko zależy od typowo biznesowych kalkulacji oraz sytuacji konkretnego gospodarstwa.

Restrukturyzacja gospodarstwa rolnego

Natomiast restrukturyzacja gospodarstwa rolnego może zostać przeprowadzona co najmniej na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest aplikowanie o środki – przeważnie dystrybuowane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa – w ramach różnego rodzaju programów dedykowanych rolnikom. W ostatnim czasie ich sztandarowym przykładem stała się „Restrukturyzacja małych gospodarstw”.

Przygotowując się do złożenia wniosku o tego rodzaju środki, trzeba pamiętać o spełnieniu szeregu formalności, w tym zwłaszcza o przygotowaniu biznesplanu, w którym rolnik wykaże w jaki sposób chce spożytkować środki, o które się ubiega. Doświadczenie pokazuje, że rzeczywiście odpowiednie wykorzystanie środków pomocowych może przynieść naprawdę dobre rezultaty, realnie podnosząc dochodowość gospodarstwa.

Rolnicy mogą także sięgnąć po postępowania restrukturyzacyjne uregulowane w Prawie restrukturyzacyjnym. Tym samym zyskują oni możliwość oddłużenia właściwie na takich samych zasadach jak inni przedsiębiorcy. Także w tym przypadku liczy się przede wszystkim właściwy pomysł na restrukturyzację, który można wypracować dopiero po pogłębionej analizie sytuacji gospodarstwa. Warto ją przeprowadzić pod okiem specjalisty od procedur restrukturyzacyjnych, którego wiedza i doświadczenie może być niezwykle pomocna przez cały czas trwania postępowania – a nawet po jego zakończeniu.