Skarga na czynność syndyka

Bardzo często ustawodawca dokonując różnego rodzaju nowelizacji wzoruje się na rozwiązaniach funkcjonujących w innych dziedzinach prawodawstwa. Dzięki temu możliwe jest zachowania spójności systemu prawa, a jednocześnie dużo łatwiejsza staje się wykładnia nowych przepisów. W ostatnim czasie proces ten można zaobserwować w Prawie upadłościowym, do którego – w ramach nowelizacji wchodzącej w życie 24 marca br. – ustawodawca wprowadził nowe rozwiązanie: skarga na czynność syndyka w postępowaniu upadłościowym prowadzonym wobec konsumentów (wprowadza się rewolucyjne zmiany w stosunku do dawnego modelu upadłości konsumenckiej opisanego tu). Z uzasadnienia do projektu noweli jasno wynika, że projektodawcy inspirowali się w tym względzie obowiązującą od wielu lat w Kodeksie postępowania cywilnego skargą na czynność komornika. Jakie więc są podobieństwa i różnice zachodzą pomiędzy tymi instytucjami?

Skarga na czynność komornika – pierwowzór skargi na czynność syndyka

Zgodnie z Kodeksem postępowania cywilnego na czynność komornika lub zaniechanie jej dokonania przysługuje skarga do sądu rejonowego, na terenie którego znajduje się siedziba kancelarii. Jednocześnie ustawodawca szeroko określił krąg podmiotów mających prawo złożyć taką skargę. Zgodnie z prawem są nimi strony postępowania oraz właściwie wszystkie osoby, których prawa zostały przez czynności lub zaniechanie komornika naruszone bądź zagrożone. Jednak nie oznacza to, że słowem każda czynność podlega zaskarżeniu. Przyjęcie takiej optyki mogłoby poważnie zagrozić normalnemu biegowi postępowania egzekucyjnego. W związku z tym prawodawca zdecydował, iż nie podlegają zaskarżeniu takie czynności, jak zarządzenie komornika o wezwaniu do usunięcia braków pisma, zawiadomienie o terminie czynności oraz uiszczenie przez komornika podatku od towarów i usług. 

Co do zasady przedmiotową skargę wnosi się w terminie tygodnia, od dnia dokonania czynności. W sytuacji zaś, gdy jej przedmiotem ma być zaniechanie dokonania czynności, tygodniowy termin na wniesienie skargi liczy się od dnia, w którym skarżący dowiedział się, że czynność miała być dokonana. Skargę, która zawsze powinna czynić zadość wymaganiom pisma procesowego (co ciekawe, można ją sporządzić także na urzędowym formularzu), wnosi się do właściwego sądu, ale za pośrednictwem komornika podlegającego zaskarżeniu. Dzięki temu zyskuje on możliwość ustosunkowania się do stawianych mu zarzutów. Warto pamiętać, że komornik ma prawo uwzględnić skargę – w takich wypadkach sam dokonuje czynności nią objętych i nie nadaje sprawie dalszego biegu.

Skarga na czynność syndyka w upadłości konsumenckiej 

W przypadku skargi na czynność syndyka, która zostanie 24 marca br. wprowadzona do przepisów Prawa upadłościowego również można ja złożyć do sądu upadłościowego na czynność lub zaniechanie syndyka. Skargę będzie mógł wnieść upadły, wierzyciel lub inna osoba, której prawo zostało przez czynności lub zaniechanie syndyka naruszone albo zagrożone.

Termin na wniesienie takiej skargi wyniesie siedem dni, liczonych – w przypadku skargi na czynność – od dnia jej dokonania. W przypadku zaskarżenia zaniechania spowodowanego przez syndyka, termin zacznie biec w momencie, gdy skarżący dowiedział się, że czynność miała być dokonana. W każdym razie skarga powinna czynić zadość wszystkim wymaganiom stawianym pismom procesowym, a przede wszystkim precyzyjnie określać  zaskarżoną czynność lub czynność, której zaniechano, jak również zawierać wniosek o zmianę, uchylenie lub dokonanie czynności, wraz z uzasadnieniem.

Analogicznie, jak w przypadku skargi na czynność komornika, w przypadku zaskarżenia czynności syndyka dokument będzie wnoszony do sądu za pośrednictwem podlegającego zaskarżeniu organu. Dzięki temu syndyk zyska możliwość ustosunkowania się do stawianych mu zarzutów, a tym samym – podobnie, jak komornik – uznania zasadności skargi i podjęcia czynności usuwających naruszenia. W przypadku, w którym syndyk nie uwzględni (w całości) skargi, przekaże ją do właściwego sądu celem rozpoznania. 

Właściwie na pierwszy rzut oka widać, że skarga na czynność komornika i oczekująca na wejście w życie skarga na czynność syndyka są rozwiązaniami analogicznymi. To z kolei pozwala wykorzystać doświadczenia wynikające ze stosowania pierwszego ze wskazanych tu rozwiązań. W tym kontekście wydaje się, że jednym z najważniejszych elementów skargi na czynność syndyka stanie się jej właściwe uzasadnienie. Bez tego szanse na jej uwzględnienie ograniczą się praktycznie do przypadków rażącego naruszenia przepisów prawa. O skardze na czynność syndyka przeczytasz też na blogu doradcarestrukturyzacyjny.info.