Sanacja nie wyłącza dochodzenia wierzytelności na własną rękę

Oddłużenie to wyzwanie, a jednocześnie skomplikowany proces. Jednak zawsze warto podjąć się działań, które w finale – o ile zostaną dobrze zaplanowane i przeprowadzone – mogą doprowadzić do rozwiązania kryzysu zadłużenia. Myśląc o oddłużeniu prawie zawsze warto skierować pierwsze analizy w kierunku sensowności zainicjowania postępowania restrukturyzacyjnego. Jednym z nich jest sanacja. Jaki jest jej charakter? Jakie możliwości daje dłużnikowi i jego wierzycielom?

Co to jest postępowanie sanacyjne?

Postępowanie sanacyjne niekiedy jest nazywane „głęboką restrukturyzacją”. Wynika to z faktu, że w ramach sanacji dąży się nie tylko do zawarcia układu z wierzycielami, ale również przeprowadza się działania sanacyjne – a więc czynności prawne i faktyczne, które zmierzają do poprawy sytuacji ekonomicznej dłużnika i mają na celu przywrócenie dłużnikowi zdolności do wykonywania zobowiązań, przy jednoczesnej ochronie przed egzekucją. W praktyce na zainicjowanie postępowania sanacyjnego najczęściej decydują się dłużnicy znajdujący się w naprawdę trudnym położeniu, które nie daje realnych szans na oddłużenie w innym trybie.

Sanacja wiąże się nie tylko ze wskazanym powyżej dążeniem do zawarcia układu oraz z przeprowadzaniem działań sanacyjnych, ale również m.in. z utratą przez dłużnika prawa pełnego zarządu swoim przedsiębiorstwem. Zasadniczo w trakcie sanacji nie może on samodzielnie dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu, a więc wykraczających poza bieżące administrowanie swoją firmą. W sanacji specyficzna jest także – w porównaniu z innymi rodzajami postępowania sanacyjnego – pozycja wierzycieli. Na czym polega ta specyfika?

Inne metody dochodzenia wierzytelności

Zgodnie z art. 310 Prawa restrukturyzacyjnego otwarcie postępowania sanacyjnego nie wyłącza możliwości wszczęcia przez wierzyciela postępowań sądowych, administracyjnych, sądowoadministracyjnych i przed sądami polubownymi w celu dochodzenia wierzytelności podlegających umieszczeniu w spisie wierzytelności. Koszty postępowania obciążają wszczynającego postępowanie, jeżeli nie było przeszkód do umieszczenia wierzytelności w całości w spisie wierzytelności.

Oznacza to, że wierzyciele sanowanego dłużnika mogą zdecydować, że będą dochodzić swoich należności niejako obok sanacji, rozpoczynając w tym celu stosowne postępowanie. Zawsze jednak musi być ono prowadzone z udziałem zarządcy, a nie dłużnika – o ile oczywiście dotyczy masy sanacyjnej.  Przed zdecydowaniem się na skorzystanie z tej możliwości warto zastanowić się, czy jest ona opłacalna. Często sanacja daje najlepsze i najbardziej efektywne szanse na uzyskanie zaspokojenia przez wierzycieli. Nierzadko po prostu trudno spodziewać się, że w innym trybie – zwłaszcza, gdy równolegle trwa postępowanie sanacyjne – uda się wyegzekwować należności od dłużnika.

Zawieszenie postępowań egzekucyjnych i uchylenie zajęć

Innym zagadnieniem, o którym należy pamiętać w kontekście sanacji jest wpływ otwarcia tej procedury na toczące się postępowania egzekucyjne. Prawo restrukturyzacyjne stanowi, że postępowanie egzekucyjne skierowane do majątku dłużnika wchodzącego w skład masy sanacyjnej wszczęte przed dniem otwarcia postępowania sanacyjnego ulega zawieszeniu z mocy prawa z dniem otwarcia postępowania. Ponadto sędzia-komisarz na wniosek dłużnika lub zarządcy może uchylić zajęcie dokonane przed dniem otwarcia postępowania sanacyjnego w postępowaniu egzekucyjnym lub zabezpieczającym skierowanym do majątku dłużnika wchodzącego w skład masy sanacyjnej, jeżeli jest to konieczne dla dalszego prowadzenia przedsiębiorstwa.