Ostatnie miesiące – niełatwe dla wszystkich prowadzących własną działalność gospodarczą – dostarczają nam wielu ciekawych doświadczeń związanych ze stosowaniem przepisów Prawa restrukturyzacyjnego, które określają podstawowe mechanizmy oddłużenia firmy. Przede wszystkim warto podkreślić, że rośnie liczba postępowań restrukturyzacyjnych co już samo w sobie świadczy o tym, że tego rodzaju procedury faktycznie są najlepszą drogą do uratowania firmy przed upadłością.

Jak osiągnąć ten cel? Otóż nie wystarczy tylko rozpocząć postępowanie restrukturyzacyjne, trzeba jej jeszcze dobrze przeprowadzić.

Kiedy restrukturyzacja jest opłacalna?

Pierwszym pytaniem, jakie należy sobie zadać, jest to, kiedy restrukturyzacja jest opłacalna?

Prawo restrukturyzacyjne zezwala na rozpoczęcie postępowania restrukturyzacyjnego wobec przedsiębiorcy, który stał się niewypłacalny bądź znalazł się w położeniu oznaczającym zagrożenie niewypłacalnością. Tym samym restrukturyzacja jest dopuszczalna – a jednocześnie opłacalna – wtedy, gdy zadłużenie przedsiębiorcy zaczyna realnie zagrażać jego firmie.

Tym samym właściwie czymś naturalnym jest, że im większe problemy gospodarcze, tym więcej przedsiębiorców potrzebuje restrukturyzacji. Ilość wszczynanych postępowań restrukturyzacyjnych może być wręcz barometrem sytuacji firm. Warto w tym kontekście podkreślić, że w roku 2021 – a więc w pierwszym roku po wybuchu pandemii COVID-19 – ilość postępowań restrukturyzacyjnych wzrosła o przeszło 230 proc. To pokazuje z jak poważnymi wyzwaniami borykali się – i nadal borykają się – przedsiębiorcy. W końcu w pierwszym kwartale 2022 roku wszczęto jedynie o 15 proc. mniej postępowań restrukturyzacyjnych, niż w analogicznym okresie roku poprzedniego.

Restrukturyzacja firmy – na czym polega?

Na czym polega restrukturyzacja firmy?

Każde z czterech postępowań restrukturyzacyjnych polega na zawarciu układu przez dłużnika z jego wierzycielami, w którym określa się zasady restrukturyzacji zobowiązań. Oczywiście nie oznacza to, że w każdej restrukturyzacji układ udaje się zawrzeć – a następnie uzyskać jego zatwierdzenie przez sąd – jednak zawsze dążenie do osiągnięcia tego celu jest podstawowym celem każdego postępowania restrukturyzacyjnego.

W przypadku sanacji dochodzi do tego jeszcze przeprowadzenie działań sanacyjnych, które ustawodawca w art. 3 ust. 6 Prawa restrukturyzacyjnego zdefiniował, jako czynności prawne i faktyczne, które zmierzają do poprawy sytuacji ekonomicznej dłużnika i mają na celu przywrócenie dłużnikowi zdolności do wykonywania zobowiązań, przy jednoczesnej ochronie przed egzekucją.

Postępowanie restrukturyzacyjne cechuje się – stosunkowo dużą, jak na polskie realia – elastycznością. Dzięki temu proces oddłużenia może zostać dostosowany do realiów: zarówno tych, w których znalazł się przedsiębiorca, jak i do uwarunkowań makroekonomicznych. Tylko w ten sposób możliwe jest osiągnięcie sukcesu postępowania, a więc uratowania firmy przed upadłością. Jeżeli dłużnik nie uwzględni tych okoliczności, to powinien liczyć się z tym, że nawet wówczas, gdy zawrze układ z wierzycielami, to wcale nie jest powiedziane, że oddali to widmo upadłości.

Właśnie z tego względu restrukturyzacja musi być przemyślana i dobrze zaplanowana. Najpierw należy ustalić źródła kryzysu, potem określić metody wyjścia z niego, a dopiero na tej podstawie zbudować propozycje układowe oraz plan restrukturyzacji. Stąd też postępowanie restrukturyzacyjne wymaga wysokich kompetencji – prawniczych i ekonomicznych, bez których właściwie niemożliwe jest oddłużenie przedsiębiorcy. Ci zaś, którzy mają zamiar skorzystać z postępowań restrukturyzacyjnych zawsze powinni rozważyć skorzystanie ze wsparcia specjalisty od tego rodzaju spraw.