Rolnictwo to naprawdę ciężki kawałek chleba. Jednocześnie agrobiznes stanowi jedną z kluczowych gałęzi gospodarki. Funkcjonowanie rolnictwa przekłada się na codzienne życie każdego z nas, chociażby pod kątem bezpieczeństwa żywnościowego.

Niestety prowadzenie działalności rolniczej jest związane ze specyficznymi ryzykami, zwłaszcza w zakresie silnej zależności agrobiznesu od uwarunkowań pogodowych, które są właściwie zupełnie nieprzewidywalne. Do tego dochodzą oczywiście standardowe ryzyka gospodarcze, które obecnie koncentrują się przede wszystkim wokół inflacji. Co to oznacza dla rolników? Jedno jest pewne: restrukturyzacja gospodarstwa stanowi najlepszą odpowiedź na kryzys.

Restrukturyzacja rolników – liczby mówią same za siebie

Dane statystyczne wskazują na to, że bieżący rok będzie rekordowy pod względem ilości postępowań restrukturyzacyjnych, jakie zainicjowano w stosunku do rolników. Ze statystyk zebranych przez Centralny Ośrodek Informacji Gospodarczej wynika, że blisko 20 proc. wszystkich postępowań restrukturyzacyjnych zainicjowanych do końca września trwającego roku dotyczy właśnie gospodarstw rolnych.

Tym samym rolnicy zajmują drugie miejsce wśród podmiotów korzystających z restrukturyzacji – zaraz za przedsiębiorcami prowadzącymi jednoosobową działalność gospodarczą.

Zresztą warto podkreślić, że już teraz jasne jest, że rok 2022 przejdzie do historii jako ten, w którym wszczęto najwięcej postępowań restrukturyzacyjnych od czasu, gdy weszła w życie ustawa Prawo restrukturyzacyjne. Przez pierwsze dziewięć miesięcy roku rozpoczęto 1539 postępowań restrukturyzacyjnych, natomiast przez cały rok 2021 wszczęto 1888 takich spraw. Jeżeli więc obecna dynamika się utrzyma, na koniec tego roku będziemy mieć do czynienia z rekordem w tej sferze. Oczywiście jest to pokłosie kryzysu gospodarczego.

Restrukturyzacja gospodarstw rolnych 2022 – podstawowe informacje

Rolnik może przeprowadzić restrukturyzację na dwa sposoby:

sięgając po programy dedykowane temu sektorowi gospodarki
lub przeprowadzić jedno z czterech postępowań uregulowanych w Prawie restrukturyzacyjnym.

W pierwszym przypadku chodzi przede wszystkim o program restrukturyzacji gospodarstw rolnych prowadzony przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Jest to program przeznaczony dla małych gospodarstw, a w jego ramach rolnik może otrzymać 60 tys. złotych bezzwrotnej premii na sfinansowanie np.:

zakupu nowych maszyn rolniczych;
budowy, przebudowy lub remontu budynków służących produkcji rolniczej;
nabycia gruntów rolnych lub stad podstawowych;
zakładania sadów albo plantacji roślin wieloletnich.

Co ważne o te premie mają prawo ubiegać się także rolnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą bądź pracujące na etacie. Ważne jest, aby 25 proc. przychodów lub dochodów wnioskodawcy pochodziło z działalności rolniczej.

Postępowanie restrukturyzacyjne gospodarstwa rolnego

Jednak z omawianym tu programem wiąże się kilka problemów. Przede wszystkim nie jest on dedykowany wszystkim rolnikom. Po drugie nabór do niego nie jest prowadzony w trybie ciągłym, po trzecie zaś środki przeznaczane w jego ramach przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa są nastawione przede wszystkim na działania modernizacyjne, mające na celu rozwój gospodarstwa.

Tymczasem postępowanie restrukturyzacyjne zmierza bezpośrednio do oddłużenia poprzez zawarcie układu przez rolnika ze swoimi wierzycielami. Właśnie z tego względu procedury unormowane w Prawie restrukturyzacyjnym cieszą się rosnącą popularnością wśród przedstawicieli agrobiznesu.

W każdym razie zadłużony rolnik ma wiele różnych możliwości na wyjście z kryzysu. Obrana strategia zawsze powinna zostać dostosowana do realiów, w których znalazło się gospodarstwo. Dlatego trzeba tu działać sprawnie, ale jednocześnie rozważnie. Nieodpowiednie opracowanie strategii oddłużenia może wygenerować jeszcze większe problemy. Tego zaś za wszelką cenę należy unikać.