Postępowanie układowe w upadłości – jakie są skutki?

Wejście w życie z dniem 1 stycznia 2016 roku odrębnych przepisów dotyczących postępowań upadłościowych i postępowań restrukturyzacyjnych w praktyce przełożyło się na niemal całkowite usunięcie możliwości zawarcia układu między wierzycielami a upadającym przedsiębiorcą.

Kluczowe znaczenie ma tu słowo „niemal”, ponieważ co do zasady różne formy zawarcia układu są dostępne w ramach postępowań restrukturyzacyjnych, a przepisy upadłościowe w nowym brzmieniu sformułowano tak, by ich zasadniczym celem była likwidacja przedsiębiorstwa, gdy firma ogłasza upadłość. Od tej zasady jest tylko jeden wyjątek: układ w upadłości, którego wprowadzenie do porządku prawnego ustawodawca uzasadnia chęcią zapewnienia możliwości uratowania przed likwidacją przedsiębiorstwa, którego sytuacja uległa radykalnej poprawie już w toku postępowania upadłościowego.

Postępowanie upadłościowe – przesłanki otwarcia

Zgodnie z obowiązującymi aktualnie przepisami prawa zasadniczą przesłanką pozwalającą zadłużonemu przedsiębiorcy ogłosić upadłość jest jego niewypłacalność. Przez stan niewypłacalności rozumie się utratę zdolności do wykonywania przez dłużnika swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Co ważne, opóźnienie to musi przekraczać okres 3 miesięcy, aby spełniało definicję niewypłacalności.

Ponadto upadek firmy może zostać ogłoszony także w sytuacji, gdy zobowiązania pieniężne przedsiębiorcy-dłużnika przekraczają wartość jego majątku i stan ten utrzymuje się przez okres dłuższy niż 24 miesiące. Należy zaznaczyć, iż tej przesłanki nie może wykorzystać do ogłoszenia upadłości spółka osobowa, w której przynajmniej jednym ze wspólników jest osoba fizyczna odpowiadająca bez ograniczenia za zobowiązania spółki.

Kiedy należy złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości?

Co do zasady ustawowy termin na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości firm wynosi maksymalnie 30 dni od daty wystąpienia podstawy do takiego ogłoszenia. W przypadku, gdy osoby zobowiązane ustawowo do złożenia takiego wniosku nie uczynią tego w wymaganym przepisami terminie, poniosą one odpowiedzialność (odszkodowawczą, podatkową i karną) za swoje zaniechanie.

Wspomnianej odpowiedzialności można uniknąć wyłącznie, gdy dana osoba nie ponosi winy lub gdy w przewidzianym ustawowo terminie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne lub zatwierdzono układ w ramach prowadzonego postępowania o zatwierdzenie układu.

Na czym polega postępowanie układowe w upadłości i kto zgłasza propozycje układowe?

Postępowanie układowe w upadłości to szczególny rodzaj postępowania upadłościowego z uwagi na to, że nie musi zakończyć się likwidacją przedsiębiorstwa. Istotną cechą wyróżniającą ten tryb postępowania jest fakt, iż prawo upadłościowe w odniesieniu do upadłości z układem przewiduje możliwość zgłaszania propozycji układowych zarówno przez dłużnika (upadłego), jak i syndyka oraz wierzycieli.

Dzięki takiemu rozwiązaniu dłużnik znajduje się w dość korzystnej sytuacji, ponieważ jest skutecznie chroniony przed złożeniem przez wierzycieli niedogodnej (lub wręcz nieakceptowalnej) propozycji układowej i przegłosowania jej w toku postępowania upadłościowego.

Samo głosowanie nad układem może nie dojść do skutku, ponieważ każdą propozycję układową odrębnie bada sędzia-komisarz, weryfikując to, czy wnioskodawca uprawdopodobnił możliwość przyjęcia i wykonania układu. Jeżeli sędzia-komisarz uzna, że do uprawdopodobnienia nie doszło, nie zostanie zwołane zgromadzenie wierzycieli, a tym samym głosowanie nad układem nie odbędzie się.

Istnieje tylko jedna gwarantowana droga do skutecznego zwołania zgromadzenia wierzycieli, a mianowicie przedłożenie dowodu potwierdzającego, iż dana propozycja układowa ma poparcie wierzyciela lub wierzycieli, których wierzytelności wynoszą co najmniej 50% sumy wierzytelności uprawiającej do głosowania nad układem.

Najważniejsze konsekwencje ogłoszenia upadłości układowej

W przypadku, gdy zaproponowany układ z wierzycielem lub wierzycielami zostanie przyjęty przez zgromadzenie wierzycieli i następnie zatwierdzony przez sąd, jest on wiążący dla wierzycieli, których wierzytelności zostały objęte układem niezależnie od tego, czy zostały wyszczególnione na liście wierzytelności, czy nie. Ponadto każdy wierzyciel, który nie został przez dłużnika ujawniony, nie jest objęty przyjętym układem.

Umorzeniu ulegają wszystkie postępowania egzekucyjne i zabezpieczające, które były prowadzone przeciwko dłużnikowi – umorzenie to następuje z mocy prawa z dniem uprawomocnienia się postanowienia o zatwierdzeniu układu. Tracą również wykonalność tytuły wykonawcze lub egzekucyjne, dotyczące wierzytelności objętych układem.

W przypadku chęci uzyskania dalszych informacji dotyczących układu w upadłości, zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią.