Postępowanie restrukturyzacyjne

Nowe prawo restrukturyzacyjne wprowadza cztery metody postępowań mających na celu restrukturyzację firmy. Procesami tymi są:

1. Postępowanie o zatwierdzenie układu (polega na samodzielnym zbieraniu głosów)
2. Przyspieszone postępowanie układowe.
3. Postępowanie układowe.
4. Postępowanie sanacyjne.

Umożliwienie dłużnikom wyboru jednego z kilku postępowań restrukturyzacyjnych jest wynikiem indywidualizacji podejścia do danego przypadku zadłużonego, bądź za chwilę będącego niewypłacalnym. Oczywiście możliwość wyboru jest zależna od ustawowych przesłanek związanych z limitem sumy wierzytelności spornych, które uprawniają do głosowania nad danym układem. Jednakże warianty te pozwalają na wybranie najbardziej optymalnej ścieżki restrukturyzacyjnej. Analizując sytuację ekonomiczną i finansową oraz poziom zaistniałego problemu niewypłacalności, dzięki rozwiązaniom oferowanym przez Prawo restrukturyzacyjne, dłużnik uzyskuje szerokie możliwości negocjacji z wierzycielami.

Podmioty wykazujące zdolność restrukturyzacyjną, dzięki nowemu Prawu restrukturyzacyjnemu, otrzymały dostęp do skutecznych narzędzi pozwalających na uniknięcie upadłości, a w najgorszym wypadku, możliwie najdalsze jej odroczenie.

Jaki jest cel postępowania restrukturyzacyjnego?

Wdrożenie każdego z czterech postępowań restrukturyzacyjnych powoduje powstanie konkretnego, określonego w ustawie, celu. Główny cel, jaki wyznaczony jest dla postępowania restrukturyzacyjnego, to uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika umożliwiając mu przeprowadzenie restrukturyzacji, która może odbyć się poprzez zawarcie układu z wierzycielami (tak dzieje się w przypadku postępowania o zatwierdzenie układu, przyspieszonego postępowania układowego oraz postępowania układowego) lub w postępowaniu sanacyjnym poprzez prowadzenie działań sanacyjnych, które zabezpieczają również prawa wierzycieli.

Nowe Prawo restrukturyzacyjne wyznacza również sześć zasadniczych celów, które warto wymienić za ekonomistą Marcinem Kubiczkiem i prawnikiem Bartoszem Sokołem:

1. Zapewnienie przedsiębiorcom oraz kontrahentom skutecznych instrumentów do restrukturyzacji przy jednoczesnej maksymalizacji ochrony praw wierzycieli.
2. Zapewnienie instytucjonalnej autonomii postępowań restrukturyzacyjnych w oderwaniu od stygmatyzujących postępowań upadłościowych.
3. Wprowadzenie zasady subsydiarności postępowania upadłościowego wobec ekonomicznego fiaska restrukturyzacji.
4. Zwiększenie uprawnień aktywnych wierzycieli.
5. Maksymalizacja szybkości i efektywności restrukturyzacji i upadłości.
6. Realizacja polityki nowej szansy – zapewnienie możliwości nowego startu przedsiębiorcom, których fiasko przedsięwzięcia gospodarczego wynika z niekorzystnej zmiany warunków ekonomicznych.

Istotne jest, że celami równorzędnymi są zarówno uniknięcie upadłości dłużnika, jak i zabezpieczenie słusznych praw wierzycieli. Interes wierzycieli zatem jest warunkiem, który umożliwia realizację celu nadrzędnego, jakim jest uniknięcie upadłości zadłużonego.

Postępowanie restrukturyzacyjne a upadłościowe

Według obowiązującego Prawa restrukturyzacyjnego postępowanie restrukturyzacyjne znacznie różni się od postępowania upadłościowego. Ta różnica istnieje na poziomie celu przeprowadzanych procedur. W postępowaniu upadłościowym ochrona przed upadłością, a w konsekwencji zachowanie firmy dłużnika jest celem jedynie poboczym i podejmowanym w realizacji jedynie wtedy, kiedy występują i pozwalają na to racjonalne względy. Nadrzędnym celem natomiast jest zaspokajanie roszczeń wszystkich wierzycieli, do czego dąży się w możliwie najwyższym stopniu. Postępowanie restrukturyzacyjne również – rzecz jasna – dba o interesy wierzycieli, jednakże nie jest to celem nadrzędnym. Tym celem jest uniknięcie upadłości zadłużonego, który to cel zależny jest od interesu wierzycieli. Dlatego też absolutne pierwszeństwo przed postępowaniem upadłościowym, ma postępowanie restrukturyzacyjne. Dopóki prowadzone jest postępowanie restrukturyzacyjne, dopóty rozpoznanie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz wszczęcie postępowania upadłościowego jest wstrzymane przez sąd upadłościowy. Zatem uniknięcie upadłości dłużnika nadrzędne jest nad zaspokajaniem praw wierzycieli.

„Zabezpieczenie słusznego interesu wierzycieli” – na czym polega?

Prawo restrukturyzacyjne, a co za tym idzie, każde z czterech metod postępowań stwarza takie warunki, które zabezpieczają jednocześnie i dłużnika, i wierzyciela. Jeżeli restrukturyzacja prowadzona jest zgodnie z literą prawa oraz na podstawie ustanowionych procedur z wykorzystaniem skutecznych narzędzi, interes obu stron jest skutecznie zabezpieczony. Zabezpieczenie słusznego interesu wierzycieli odbywa się poprzez przestrzeganie procedur, czego dowodem jest choćby przykaz udowodnienia przez zadłużonego zdolności do pokrywania na bieżąco zobowiązań powstałych po otwarciu powstania restrukturyzacyjnego, jak i pokrycia kosztów prowadzonych procedur. W przypadku zawierania układu pomiędzy dłużnikiem a wierzycielami prowadzone są sprawozdania, które zawierają zgodności prawne dotyczące przebiegu głosowań, co gwarantuje zabezpieczenia spraw wierzycieli i eliminuje sytuacje, w których wierzyciel mógłby być pokrzywdzony. Sprawne i profesjonalne działanie nadzorcy dostarcza również danych na temat możliwości dłużnika co do wykonania ustaleń układu. Dopilnowanie procedur i odpowiedni system wymiany informacji pomiędzy dłużnikiem a wierzycielem to podstawa postępowania restrukturyzacyjnego, która skutecznie zabezpiecza interes wierzycieli.