Drobni przedsiębiorcy – stanowiący w Polsce zdecydowaną większość spośród wszystkich prowadzących własną działalność gospodarczą – borykają się naprawdę z poważnymi trudnościami. Tym bardziej, że negatywne zjawiska gospodarcze – jak chociażby inflacja – dotyka tego rodzaju firmy właściwie podwójnie.

Wynika to z faktu, że ze względu na ich rozmiary dużo trudniej wdrożyć odpowiednie środki zaradcze, które mogą doprowadzić do zminimalizowania strat powodowanych przez czynniki, na które przedsiębiorca nie ma właściwie żadnego wpływu. Dobrym przykładem jest tu pozycja niewielkich sklepów, którym miał pomóc zakaz handlu w niedzielę, a sprowadził na nie tylko dodatkowe problemy. W jaki więc sposób drobni przedsiębiorcy mogą odpowiedzieć na trwający kryzys?

Zakaz handlu w niedzielę problemem dla firm?

Główne problemy firm są właściwie dobrze znane:

inflacja;
dynamicznie rosnące ceny energii;
wysokie wzrosty poziomu płacy minimalnej;
zaostrzająca się polityka kredytowa banków utrudniająca otrzymanie finansowania;
niesprzyjające zmiany w prawie, które zostały przeprowadzone w ramach Polskiego Ładu.

Oczywiście to tylko najważniejsze trudności. Gdyby przyjrzeć się sytuacji poszczególnych branż, ich liczbę można by znacznie rozszerzyć. Ciekawym przykładem jest tu branża budowalna czy mieszkaniowa, które notują znaczny odpływ klientów, a tym samym kapitału.

Z poważnymi trudnościami mierzą się także małe sklepy spożywcze. Wsparciem dla nich miał być zakaz handlu w niedzielę. W teorii przyjętej przez ustawodawcę w dni, w które duże sieci handlowe nie mogą prowadzić działalności, sklepy osiedlowe – mogące być w pełni obsługiwane przez ich właściciela, ewentualnie wspieranego przez rodzinę – miałyby zyskiwać klientelę. Tymczasem te sklepy upadają. Według publikowanych danych tylko w okresie czerwiec 2021-czerwiec 2022 zamknięto ok. 1,6 tys. tego rodzaju sklepów. To z kolei pozwala postawić niezwykle istotne pytanie: w jaki sposób odpowiedzieć na problemy finansowe małych i średnich przedsiębiorstw?

Problemy finansowe małych i średnich przedsiębiorstw

Najlepszą reakcją na problemy finansowe małych i średnich przedsiębiorstw jest restrukturyzacja. I nie chodzi tu tylko o postępowanie restrukturyzacyjne – niekiedy wystarczające jest wdrożenie rozwiązań, które można by określić jako restrukturyzację w sensie szerokim. Odpowiedź na pytanie, jakie dokładnie działania warto wdrożyć w celu uratowania biznesu, powinno dostarczyć przeprowadzenie stosownych analiz. Niekiedy zupełnie wystarczającym jest wypowiedzenie nierentownych umów, pozyskanie nowych klientów, optymalizacja kosztów czy redukcja zatrudnienia. Jednak kiedy tego rodzaju inicjatywy okażą się niewystarczające, należy wdrożyć postępowanie restrukturyzacyjne.

Tutaj z kolei zadłużony przedsiębiorca ma do wyboru jedno z czterech postępowań, których wspólnym celem jest dążenie do zawarcia układu z wierzycielami. To właśnie układ – przyjęty przez odpowiednią większość wierzycieli, a następnie zatwierdzony przez sąd – określa sposób restrukturyzacji zobowiązań.

W grę wchodzą najróżniejsze rozwiązania – właściwie wszystkie, których prawo nie zabrania – jednak największą popularnością cieszy się rozłożenie spłaty na raty, odroczenie terminu płatności i umorzenie części zobowiązań. Warto pamiętać, że w obecnym stanie prawnym istnieje możliwość naprawdę szybkiego przeprowadzenia postępowania restrukturyzacyjnego, co z kolei daje realne szanse na oddłużenie.

W przypadku zaś przedsiębiorców znajdujących się w naprawdę trudnej sytuacji finansowej dobrym rozwiązaniem może okazać się skorzystanie z postępowania sanacyjnego. Wyróżnia się ono przede wszystkim tym, że obok dążenia do zawarcia i zatwierdzenia układu przeprowadza się w ramach procedury tzw. działania sanacyjne. Są to – mówiąc w pewnym uproszczeniu – wszystkie działania prawne i faktyczne, których celem jest uzdrowienie sytuacji firmy. Tym samym nierzadko sanacja bywa określana „głęboką restrukturyzacją” – rzeczywiście procedura ta stwarza warunki do kompleksowego rozwiązania trudności, z którymi boryka się przedsiębiorca.