Korekta spisu wierzytelności przez sędziego-komisarza

Prawidłowe ustalenie spisu wierzytelności jest jedną z najważniejszych kwestii w ramach postępowania restrukturyzacyjnego. W końcu od treści tego dokumentu w dużej mierze zależy, kto będzie mógł wziąć udział w postępowaniu, a także w jaki sposób będzie mógł on oddziaływać na jego bieg. Dlatego należy dołożyć wszelkich starań, aby spis wierzytelności został należycie przygotowany, a jednocześnie odpowiadał stanowi faktycznemu zadłużenia. Jednocześnie warto pamiętać, że w pewnych okolicznościach korektę spisu wierzytelności może dokonać, z własnej inicjatywy, sędzia-komisarz.

Opracowanie spisu wierzytelności

To, kto jest odpowiedzialny za opracowanie w danym postepowaniu spisu wierzytelności, zależy od tego, na który rodzaj restrukturyzacji zdecydował się dłużnik. W postępowaniu o zatwierdzenie układu obowiązek ten spoczywa na nadzorcy układu. Natomiast w przyspieszonym postępowaniu układowym, postępowaniu układowym oraz sanacyjnym na nadzorcy lub zarządcy. Zgodnie z Prawem restrukturyzacyjnym spis wierzytelności powinien zostać przygotowany na podstawie ksiąg rachunkowych dłużnika oraz innych dokumentów należących do niego, a także treści wpisów w księgach wieczystych i w innych rejestrach. W ten sposób ustawodawca dba o to, aby spis wierzytelności odpowiadał rzeczywistemu stan zadłużenia. Właściwie nie ma lepszego sposobu na osiągnięcie tego celu, niż odwołanie się przy jego opracowywaniu do dokumentów urzędowych.

Jednocześnie spis wierzytelności sporządzony przez wskazane powyżej pozasądowe organy postepowania restrukturyzacyjnego nie ma charakteru ostatecznego. Jego treść może zostać zakwestionowana przez zainteresowanych poprzez skorzystanie z odpowiednich środków prawnych. W przyspieszonym postępowaniu układowym dłużnik ma prawo złożyć zastrzeżenia co do treści spisu wierzytelności. Natomiast w przypadku postępowania układowego, sanacyjnego, a także upadłościowego – oczywiście prowadzonego na podstawie Prawa upadłościowego – można złożyć sprzeciw.

Kiedy sędzia-komisarz działa z urzędu

Poza tym kontrola poprawności spisu wierzytelności może nastąpić również z urzędu. Zgodnie z Prawem restrukturyzacyjnym prawem sędziego-komisarza jest wykreślenie ze spisu wierzytelności, która w całości lub w części nie istnieje albo przysługuje innej osobie niż wskazana w spisie jako wierzyciel. Warto podkreślić, że postanowienie o wykreśleniu wierzytelności ze spisu wierzytelności doręcza się wierzycielowi, którego dotyczy, dłużnikowi oraz nadzorcy albo zarządcy. Osobom tym przysługuje zażalenie na postanowienie. Ponadto o dacie postanowienia o wykreśleniu wierzytelności ze spisu wierzytelności oraz informację o prawomocności tego postanowienia obwieszcza się.

Sędzia-komisarz może skorzystać z tego uprawnienia dopiero po zatwierdzeniu spisu wierzytelności. Jednocześnie w omawianym tu trybie niedopuszczalne jest dopisanie jakiegokolwiek prawa do spisu wierzytelności. Stąd prawo sędziego-komisarza w istocie ma charakter przede wszystkim negatywny, gdyż odnosi się do eliminowania błędnych pozycji w spisie, a nie umieszczania w nim wierzytelności, które zostały pominięte. W każdym razie sędzia-komisarz, aby wykreślić pozycje ze spisu wierzytelności, nie musi wyznaczać rozprawy. Może jednak – w razie potrzeby – wysłuchać zainteresowane osoby, zarówno na drodze wezwania do złożenia oświadczeń na piśmie, jak i wysłuchania bezpośredniego na posiedzeniu

Niezależnie od tego sędzia-komisarz może sprostować oczywiste omyłki w spisie wierzytelności. W takich wypadkach stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego w zakresie prostowania omyłek w orzeczeniach sądu.