Jak zabezpieczyć majątek firmy przed upadłością?

Prowadzenie firmy wielu osobom kojarzy się ze sposobem zarabiania dużych pieniędzy i niezależność. Często rzeczywiście tak jest. Jak jednak powszechnie wiadomo, nie ma nic za darmo, a własny biznes oznacza także pewne ryzyko. 

Właśnie dlatego odpowiedzialny przedsiębiorca powinien być przygotowany na każdy scenariusz – nawet ten najczarniejszy. Dowiedz się, jak forma prowadzonej działalności wpływa na Twoją odpowiedzialność finansową i jak zabezpieczyć firmowy majątek przed upadłością.

Odpowiedzialność a forma prowadzonej działalności

Przed zarejestrowaniem firmy musisz podjąć decyzję o formie prowadzonej działalności – a w naszym kraju jest z czego wybierać. Ten wybór wpływa na wiele kwestii – również to, czy odpowiadasz za długi przedsiębiorstwa swoim majątkiem.

Sprawdźmy, jak ten aspekt wygląda w poszczególnych formach prawnych działalności gospodarczej:

Odpowiedzialność w jednoosobowej działalności gospodarczej

Jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG) to jedna z najczęściej wybieranych form prowadzenia firmy w Polsce. Jej założenie jest bardzo proste, a formalności związane z jej prowadzeniem i rozliczaniem – uproszczone.

JDG ma jednak tę wadę, że właściciel ponosi pełną odpowiedzialność za długi i zobowiązania firmy. Nie ma żadnej odrębności prawnej między nim a jego działalnością. W praktyce oznacza to, że wierzyciele mogą dochodzić swoich roszczeń zarówno z majątku firmy, jak i z majątku osobistego właściciela.

Odpowiedzialność w przypadku spółki cywilnej

Spółka cywilna to forma prowadzenia działalności gospodarczej przez co najmniej dwóch przedsiębiorców, którzy zawierają umowę o wspólnym dążeniu do osiągnięcia celu gospodarczego. Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej – nie jest samodzielnym podmiotem prawa, a zasady jej funkcjonowania reguluje prawo cywilne.

Zgodnie z art. 864 Kodeksu cywilnego, wspólnicy spółki cywilnej odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania – i to nie tylko majątkiem wspólnym spółki, ale także majątkami osobistymi. Wierzyciele mogą żądać zapłaty długów od każdego z nich z osobna lub od wszystkich razem.

Ta forma działalności jest więc pod kątem odpowiedzialności majątkowej dość ryzykowna dla wspólników. Mogą oni stracić nie tylko swój wkład, ale także prywatny majątek.

Odpowiedzialność w spółce jawnej

Odpowiedzialność finansowa w spółce jawnej jest bardzo zbliżona do opisywanego wyżej przypadku spółki cywilnej. Każdy wspólnik spółki jawnej odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami.

Wierzyciele mogą więc żądać zapłaty z prywatnych środków dowolnego wspólnika lub od wszystkich z nich naraz, jeśli egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.

Spółka komandytowa – kto i jak odpowiada?

W spółce komandytowej funkcjonują dwie grupy wspólników, czyli komplementariusze i komandytariusze.

Komplementariusze odpowiadają za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem – tak jak w spółce jawnej. Komandytariusze natomiast odpowiadają tylko do wysokości sumy komandytowej, czyli kwoty, którą zadeklarowali w umowie spółki jako swój wkład.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna

Spółka z o.o. jest jedną z form prawnych, która najlepiej zabezpiecza Twój osobisty majątek. Wynika to z faktu, że spółki prawa handlowego (a więc także spółka akcyjna) mają osobowość prawną. To z kolei oznacza, że mogą być stroną umów i ponosić odpowiedzialność za swoje zobowiązania.

Odpowiedzialność finansowa w spółce z o.o. jest więc ograniczona. Za zobowiązania spółki odpowiada tylko spółka jako osoba prawna, a nie wspólnicy. Ponoszą oni ryzyko tylko do wysokości wniesionych przez nich wkładów. W sytuacji, w której spółka nie może zapłacić swoim wierzycielom (bo po prostu nie ma na to środków), majątek prywatny wspólników jest bezpieczny.

Istnieją jednak wyjątki od tej reguły. W sytuacji niezaspokojenia zobowiązań podatkowych z majątku spółki bądź niezłożenia w odpowiednim czasie wniosku o upadłość lub wszczęcia postępowania układowego członek zarządu spółki odpowiada za długi całym swoim majątkiem.

W przypadku spółki akcyjnej mają zastosowanie takie same zasady.

Jak zabezpieczyć majątek firmowy przed upadłością?

Twoja firma znalazła się w skomplikowanej sytuacji finansowej? To naturalne, że chcesz uniknąć ryzyka utraty swojego dorobku.

Istnieje kilka sposobów, które mogą Ci w tym pomóc:

• Rozdziel majątek osobisty od majątku firmowego, aby nie narażać swojego prywatnego mienia na ryzyko egzekucji w przypadku niewypłacalności firmy. Pomoże Ci w tym wybór formy prawnej działalności, która ogranicza odpowiedzialność wspólników do wysokości wniesionych przez nich wkładów. Jak już wiesz, mowa tu o spółce z o.o. lub spółce akcyjnej.
• Możesz także rozważyć zawarcie umowy majątkowej z rozdzielnością małżeńską. 
• Możesz również zastanowić się nad stosowaniem różnych form zabezpieczeń osobowych i rzeczowych, które mogą ograniczyć lub wykluczyć odpowiedzialność za zobowiązania firmy. Na przykład możesz uzyskać poręczenie lub gwarancję bankową od osoby trzeciej, która zobowiąże się do zapłaty długu w razie niewypłacalności firmy. Możesz też ustanowić hipotekę lub zastaw na nieruchomości bądź ruchomościach należących do firmy lub do osoby trzeciej, która będzie służyć jako zabezpieczenie dla wierzyciela.
• Nie zapominaj również o przepisach prawa, które umożliwiają restrukturyzację bądź umorzenie części lub całości długów firmy.

Jak zapobiec upadłości firmy?

By zapobiec upadłości firmy, należy podjąć szereg decyzji i kroków w trakcie jej funkcjonowania. Mowa tu przede wszystkim o takich działaniach jak:

• planowanie budżetu i monitorowanie przepływów pieniężnych,
• optymalizacja kosztów,
• negocjowanie korzystnych warunków płatności i umów z kontrahentami,
• uzyskiwanie dotacji, kredytów lub wsparcia inwestorów,
• konsekwentna windykacja przeterminowanych należności od dłużników.

W momencie, gdy istnieje realne zagrożenie upadłości, na rozpamiętywanie przeszłości jest jednak za późno. W takim przypadku często jedynym słusznym rozwiązaniem jest restrukturyzacja.

To proces, który ma na celu przywrócenie płynności finansowej firmy i utrzymanie jej na rynku. W tym celu można dokonywać szeregu zmian: w strukturze organizacyjnej firmy, jej formie prawnej czy w aspektach finansowych. Co ważne, w momencie rozpoczęcia restrukturyzacji wierzyciele zaprzestają czynności egzekucyjnych względem Twojej działalności.

Podsumowanie

Kłopoty finansowe firmy nie zawsze muszą oznaczać utratę Twojego prywatnego majątku. Co więcej, w wielu przypadkach możesz uniknąć upadłości biznesu – oczywiście pod warunkiem podjęcia odpowiednich kroków. Restrukturyzacja może się okazać realną szansą na pokonanie wyzwań, z którymi się mierzysz.

Szukasz wsparcia w tym zakresie? Wiemy, co zrobić, aby cały proces zakończył się sukcesem. Dokładnie przeanalizujemy Twoją sytuację i dobierzemy działania, które pomogą Twojej firmie odzyskać równowagę finansową i znów przynosić zyski. Zapraszamy do kontaktu!