Intercyza przed restrukturyzacją – czy to dobry pomysł?

Prowadzenie działalności majątkowej – co oczywiste – wymaga sporego zaangażowania majątkowego, wiążącego się nieraz ze sporym ryzykiem. Dlatego warto pomyśleć o odpowiednim zabezpieczeniu majątku, który już się udało zgromadzić, i który jeszcze zostanie zgromadzony. Jest to szczególnie istotne dla przedsiębiorców pozostających w związku małżeńskim. Może się okazać, że pojawiające się problemy doprowadzą do utraty całego majątku wspólnego. Jak temu zaradzić? W jaki sposób chronić majątek wspólny w kontekście spraw restrukturyzacyjnych?

Małżeństwo a restrukturyzacja – podstawowa zasada

Problem zależności pomiędzy restrukturyzacją a relacjami majątkowymi łączącymi małżonków w pierwszej kolejności wynika z art. 73 Prawa restrukturyzacyjnego. Zgodnie z tym przepisem Z dniem otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego w stosunku do jednego z małżonków pozostających w ustroju wspólności majątkowej majątek wspólny małżonków wchodzi do masy układowej albo sanacyjnej i podlega nadzorowi nadzorcy sądowego albo zarządowi zarządcy. Oznacza to, że małżonkowie tracą możliwość swobodnego dysponowania swoim majątkiem.

W związku z tym otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego nie powoduje ustania wspólności majątkowej małżeńskiej. Innymi słowy w relacjach majątkowych, jakie istniały między małżonkami zanim rozpoczęła się restrukturyzacja po prostu nic się nie zmienia. Ale nie ratuje to samego majątku wspólnego przed objęciem go restrukturyzacją. Oczywiście przedmioty należące do majątku osobistego każdego z małżonków pozostają do ich swobodnej dyspozycji. Do majątku osobistego należą m.in. przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej; majątek nabyty w drodze dziedziczenia; prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie czy też przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Na szczęście w ramach restrukturyzacji – w przeciwieństwie do postępowania upadłościowego – nie zakłada się przeprowadzenia likwidacji majątku dłużnika. Oznacza to, że majątek ten nie podlega sprzedaży w celu pozyskania środków na spłatę wierzycieli. Nie zmienia to faktu, że małżonkowie w czasie trwania restrukturyzacji muszą liczyć się z poważnymi trudnościami w zarządzie swoim majątkiem wspólnym. Jak ich uniknąć? Jest na to dobry i sprawdzony sposób.

Zmiana ustroju majątkowego – jak to zrobić?

Receptą na problemy związane z objęciem postępowaniem restrukturyzacyjnym majątku wspólnego małżonków jest zawarcie umowy majątkowej małżeńskiej, w której małżonkowie zdecydują o wprowadzeniu między sobą rozdzielności majątkowej – czyli tzw. intercyzy. Wówczas nie ma ryzyka, że problemy biznesowe jednego małżonka wpłyną na drugiego, a co za tym idzie także na majątek wspólny. Jest to dobre rozwiązanie nie tylko z punktu widzenia postępowania restrukturyzacyjnego, ale w ogóle prowadzenia działalności gospodarczej. Intercyza to dla wielu przedsiębiorców najlepszy sposób na zabezpieczenie majątku. Dlatego coraz więcej małżeństw decyduje się na ten krok.

Umowa majątkowa małżeńska musi przybrać postać aktu notarialnego. Na jej mocy można nie tylko wyłączyć ustawową wspólność majątkową małżeńską, ale również ją zmodyfikować – w tym rozszerzyć. Umowa ta może zostać zawarta nawet przed zawarciem małżeństwa. Wówczas nigdy między małżonkami nie powstanie wspólność ustawowa. Umowa ta może zostać zmodyfikowana a nawet uchylona w trakcie małżeństwa. W istocie więc małżonkowie mają dużą swobodę w kształtowaniu wzajemnych relacji majątkowych. Na pewno warto korzystać z tych instrumentów prowadząc biznes. W trakcie prowadzenia działalności gospodarczej wiele może się zdarzyć, a ochrona zgromadzonego majątku powinna być elementem strategii biznesowej. W tym kontekście intercyza jest wręcz standardowym rozwiązaniem.