Ogłoszenie upadłości przez sąd poważnie wpływa na położenie dłużnika i jego wierzycieli. W ich wzajemnych relacjach naprawdę sporo się zmienia. Modyfikacji podlega także sposób dochodzenia roszczeń przez wierzycieli. Standardowym rozwiązaniem w takich przypadkach jest udział w postępowaniu upadłościowym, a w konsekwencji w podziale kwoty uzyskanej w wyniku sprzedaży majątku upadłego dłużnika. Nie wolno zapominać, że prawo do udziału w upadłości zyskują również wierzyciele, których zobowiązania jeszcze nie są wymagalne. Co więc z wierzytelnościami po ogłoszeniu upadłości?

Skutki ogłoszenia upadłości co do zobowiązań upadłego

Zgodnie z art. 91 Prawa upadłościowego zobowiązania pieniężne upadłego, których termin płatności świadczenia jeszcze nie nastąpił, stają się wymagalne z dniem ogłoszenia upadłości. Natomiast zobowiązania majątkowe niepieniężne zmieniają się z dniem ogłoszenia upadłości na zobowiązania pieniężne i z tym dniem stają się płatne, chociażby termin ich wykonania jeszcze nie nastąpił. Tym samym wydanie przez sąd postanowienia o ogłoszeniu upadłości dłużnika znacznie zmienia nie tylko jego sytuację prawną, ale również położenie jego wierzycieli. Dzięki upadłości zyskują oni prawo domagania się realizacji wierzytelności, które w normalnych warunkach jeszcze nie musiałyby zostać spełnione. W praktyce więc upadłość – przynajmniej pod tym względem, gdyż inne aspekty tego stanu rzeczy mogą być dyskusyjne – polepsza położenie prawne wierzycieli upadłego.
Wskazana zmiana charakteru wierzytelności oznacza, że wszyscy wierzyciele zyskują podobny status: mają prawo żądać od dłużnika realizacji świadczeń wynikających z łączących ich z nim stosunków prawnych, w tym zwłaszcza z umów. Wierzyciele ci mogą – a nierzadko stają się z mocy prawa – uczestnikami postępowania upadłościowego, którym przysługuje prawo do zaspokojenia roszczeń ze składników masy upadłości. Oczywiście zaspokojenie to następuje na mocy przepisów Prawa upadłościowego, co przeważnie wiąże się z koniecznością proporcjonalnego zmniejszenia wartości wierzytelności. Nie wolno przy tym zapominać, że szanse na to, iż wierzyciele poza postępowaniem upadłościowym zyskaliby więcej niż w jego trakcie jest niewielka. Wynika to z samej natury niewypłacalności dłużnika, będącej warunkiem ogłoszenia jego upadłości przez sąd upadłościowy.

Co z długami po ogłoszeniu upadłości?

W każdym razie ogłoszenie upadłości – czy to upadłości przedsiębiorcy, czy też konsumenta – nie prowadzi do anulowania długów. Postępowanie upadłościowe zawsze zmierza do spłaty wierzycieli, a jednym z jego kluczowych elementów jest spieniężenie majątku dłużnika, który wszedł do masy upadłości – właśnie po to, aby zyskać gotówkę pozwalającą na spłatę wierzycieli. Jest to więc dla nich najbardziej optymalna forma dochodzenia należności. Trudno spodziewać się, aby niewypłacalny dłużnik miał jakiekolwiek inne możliwości spłaty – oczywiście po ogłoszeniu upadłości. Zanim do tego dojdzie można i warto próbować przeprowadzić restrukturyzację dłużnika.
Właściwie jedynym wyjątkiem od powyżej zarysowanych uwarunkowań jest możliwość częściowego lub nawet całościowego umorzenia zobowiązań upadłego konsumenta. Rozwiązanie to ma absolutnie wyjątkowy charakter i może zostać zastosowane jedynie w ściśle określonych przez ustawodawcę sytuacjach. Należy do nich przede wszystkim brak realnych perspektyw na spłatę wierzycieli. Jednocześnie, jeżeli pojawi się jakiś majątek dłużnika pozwalający na spłatę wierzycieli, to sąd powinien uwzględnić ten fakt i uchylić swoje wcześniejsze postanowienie o umorzeniu zobowiązań. Wówczas wierzyciele na nowo zyskują możliwość domagania się wykonania obowiązków, jakie ciążą na dłużniku. Nawiasem mówiąc perspektywa całkowitego pozbycia się zadłużenia przez konsumenta jest jedną z okoliczności znacząco zwiększających atrakcyjność upadłości konsumenckiej, będąc realną zachętą na oddłużenie właśnie w tym trybie.

Zobacz więcej z kategorii: Aktualności